Jak aloes vera pomaga przy łojotokowym zapaleniu skóry, łuszczycy i rumieniu: korzyści i dowody naukowe!

Aloes zwyczajny (Aloe barbadensis Mill.), znany również jako aloes drzewiasty, aloes z Barbadosu lub aloes z Curaçao, to sukulent znany ze swoich właściwości leczniczych. Jego sok i żel są szeroko stosowane w medycynie i kosmetologii. Roślina jest często uprawiana w domu i nie wymaga specjalnej pielęgnacji.
Żel z aloesu można nakładać na skórę w celu nawilżenia i gojenia. Sok z aloesu można pić, aby wspomóc trawienie i wzmocnić odporność. Z soku i żelu przygotowuje się maseczki do włosów i skóry.
❗ Żel z aloesu jest bezpieczny przy stosowaniu miejscowym, a reakcje alergiczne występują niezwykle rzadko.
Świeży żel aloesowy składa się głównie z wody (99,1%) oraz komórek mezofilu (0,9% suchej masy), które można podzielić na trzy frakcje: ściana komórkowa, mikrocząsteczki i płynny żel.
Aloes ma wiele korzystnych właściwości, a jedną z nich jest działanie antyseptyczne. Zawiera sześć substancji o właściwościach odkażających: lupeol, kwas salicylowy, azot mocznikowy, kwas cynamonowy, fenole i siarkę. Wszystkie wykazują działanie hamujące wzrost grzybów, bakterii i wirusów [1].
✅ CO ZAWIERA aloes
- Witaminy: A, B1, B2, B3, B5, B6, B7 (biotyna), B9 (kwas foliowy), B12, C, E.
Wspierają zdrowie skóry głowy, aktywują metabolizm w mieszkach włosowych, wzmacniają włosy i stymulują ich wzrost. - Minerały: cynk, miedź, chrom, żelazo, wapń, magnez, sód, potas, fosfor, mangan, selen.
Uczestniczą w procesie keratynizacji, poprawiają mikrokrążenie skóry głowy, wzmacniają łuski włosa, zwiększają odporność na łamliwość i uszkodzenia. - Aminokwasy: leucyna, izoleucyna, tyrozyna, lizyna, walina, metionina, fenyloalanina, treonina, tryptofan, alanina, kwas asparaginowy, kwas glutaminowy, glicyna, prolina, seryna.
Aminokwasy są budulcem białek (m.in. keratyny i kolagenu) niezbędnych do regeneracji i wzrostu włosów. - Antyoksydanty: związki fenolowe (w tym kwas salicylowy, antrachinony, kwas kumarowy i ferulowy, flawonoidy), β-karoten.
Neutralizują wolne rodniki, zmniejszają stan zapalny i stres oksydacyjny skóry głowy, chroniąc mieszki włosowe przed uszkodzeniem. - Polisacharydy: acemannan, aloin, glukomannan.
Wykazują działanie przeciwzapalne, gojące i nawilżające. Acemannan przyspiesza regenerację tkanek i wspomaga odbudowę skóry. - Saponiny: mają właściwości antyseptyczne, przeciwgrzybicze i przeciwzapalne, pomagają w walce z łupieżem i łojotokiem.
- Lignina: poprawia przenikanie substancji aktywnych w głąb skóry, wzmacnia włosy i zapobiega ich wypadaniu. W roślinach lignina nadaje im sztywność i odporność na czynniki zewnętrzne – podobnie w kosmetykach wzmacnia strukturę włosów.

✅ BADANIA NAUKOWE
Skuteczność żelu z aloesu w leczeniu ran oparzeniowych, opryszczki narządów płciowych i łojotokowego zapalenia skóry została potwierdzona badaniami klinicznymi.
🔔 W badaniu naukowym z udziałem 44 osób z łojotokowym zapaleniem skóry oceniano efekt emulsji z surowego ekstraktu aloesu (A. barbadensis).
Porównanie oceny objawów w grupach stosujących aloes i placebo przed i po leczeniu wykazało znaczne zmniejszenie łuszczenia się skóry, swędzenia i liczby obszarów dotkniętych łojotokowym zapaleniem skóry, ale nie rumieniem.
Globalne wskaźniki poprawy u pacjentów leczonych aloesem były znacznie wyższe niż u pacjentów leczonych placebo, zarówno w ocenie dermatologów (odpowiednio 58% i 15%), jak i pacjentów (odpowiednio 62% i 25%).
Wniosek: emulsja z surowego ekstraktu aloesu jest skuteczna w terapii łojotokowego zapalenia skóry.
🔔 W innym badaniu naukowym przeprowadzono ocenę skuteczności i tolerancji 0,5% ekstraktu aloesu w postaci kremu hydrofilowego w leczeniu łuszczycy zwykłej [2].
W badaniu wzięło udział 60 pacjentów (36 mężczyzn i 24 kobiety) z łagodną lub umiarkowaną postacią przewlekłej łuszczycy plackowatej. Uczestnicy zostali podzieleni na dwie grupy: otrzymującą krem z aloesem i placebo. Leczenie stosowano 3 razy dziennie przez maksymalnie 4 tygodnie, z dalszą obserwacją przez rok.
Wyniki wykazały, że krem z aloesem był znacznie skuteczniejszy niż placebo: wyzdrowienie kliniczne osiągnięto u 83,3% pacjentów w grupie aloesu w porównaniu do 6,6% w grupie placebo. Zaobserwowano wyraźne zmniejszenie stanu zapalnego, łuszczenia i wskaźnika PASI. Nie stwierdzono działań niepożądanych ani objawów toksyczności.
🔔 W innym badaniu naukowym przeprowadzono ocenę leczenia oparzeń słonecznych (rumienia wywołanego promieniowaniem UV) żelem z aloesu [3].
Porównywano działanie przeciwzapalne 97,5% czystego żelu aloesowego z 1% hydrokortyzonem i żelem placebo. Żel aloesowy, nałożony pod szczelną opaskę przez 2 dni po ekspozycji na promieniowanie UV, znacząco zmniejszał stan zapalny w porównaniu z żelem placebo lub 1% hydrokortyzonem w żelu placebo, lecz był mniej skuteczny niż krem z 1% hydrokortyzonem (uwaga: krem hormonalny).
Wyniki: żel aloesowy może być przydatny w leczeniu zapalnych chorób skóry.
Szczegółowe informacje o maseczkach do włosów z aloesem oraz o tym, jak przygotować nalewkę z aloesu w domu, znajdują się w działach „Maski z aloesem” i „Domowe nalewki”.
✅ Źródła
[1] Surjushe A, Vasani R, Saple DG. Aloe vera: a short review. Indian J Dermatol. 2008;53(4):163-6. doi: 10.4103/0019-5154.44785. PMID: 19882025; PMCID: PMC2763764, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2763764/
[2] Vardy, D. A., Cohen, A. D., Tchetov, T., Medvedovsky, E., & Biton, A. (1999). A double-blind, placebo-controlled trial of an Aloe vera (A. barbadensis) emulsion in the treatment of seborrheic dermatitis. Journal of Dermatological Treatment, 10(1), 7-11. https://doi.org/10.3109/09546639909055904
[3] Reuter J., Jocher A., Stump J., Grossjohann B., Franke G., & Schempp C.M. (2008). Investigation of the anti-inflammatory potential of Aloe vera gel (97.5 %) in the ultraviolet erythema test. Skin Pharmacology and Physiology, 21(2), 106-110. https://doi.org/10.1159/000114871.