Kolor włosów i rola melaniny: jak pigmenty tworzą Twój unikalny odcień
Wyróżnia się 4 główne naturalne kolory włosów: brunet, szatyn, rudy i blondyn. Liczba mieszków włosowych na głowie człowieka jest uwarunkowana genetycznie i różni się w zależności od koloru włosów oraz przynależności rasowej: blondyn ~ 145 tysięcy, brunet ~ 110 tys., szatyn ~ 100 tys., rudy ~ 85 tys.
❗ Wszystkie procesy zachodzące podczas farbowania i trwałej ondulacji włosów odbywają się w środkowej warstwie łodygi włosa – korze (cortex), która zawiera naturalny pigment melaninę. To od niej zależy naturalny kolor włosów przy urodzeniu.
Szczegółowo o budowie – sekcja „Budowa włosa”.
Kora (cortex), choć zawiera melaninę, nie wytwarza jej — za kolor odpowiadają mieszki włosowe, w których znajdują się specjalne duże komórki - melanocyty. Synteza melanin odbywa się w melanosomach – specjalnych przedziałach wewnątrz melanocytów, które są fabrykami do produkcji tych pigmentów. Im więcej melanocytów, tym ciemniejszy włos.
❗ Z wiekiem aktywność melanocytów spada, a włosy zaczynają siwieć.Istnieją 3 rodzaje melaniny:
- Eumelanina – czarno-brązowy pigment (ciemne odcienie włosów, oczu, skóry)
- Feomelanina – czerwono-żółty pigment (rude włosy)
- Neuromelanina – nie wpływa na pigmentację skóry, oczu i włosów. Zawiera się w tkankach mózgu i nadaje mu kolor.
Kolor włosów zależy od kombinacji 3 czynników: stosunku pigmentów eumelaniny i feomelaniny między sobą, liczby komórek syntetyzujących pigment, a także od ilości powietrza, które „rozcieńcza” pigment. Stosunek może być różny.
✔️ Szatyn. Odcienie od ciemnobrązowego do jasnobrązowego, ciemny blond. Włosy w kolorze ciemnego blondu są uważane za odcienie jaśniejszego szatyna z rudawym lub popielatym połyskiem. Stosunek eumelaniny i feomelaniny jest w przybliżeniu równy.
✔️ Brunet. Kolor włosów od ciemnobrązowego do kruczoczarnego. Dominuje czarno-brązowy pigment eumelanina i mała ilość lub całkowity brak czerwono-żółtej feomelaniny.
✔️ Rudy. Nasycona obecność czerwonych, pomarańczowych odcieni we włosach, od ciemnego do jasnego. Duża ilość czerwono-żółtej feomelaniny i mała eumelaniny tworzy jaskrawy rudy kolor.
✔️ Blondyn. Odcienie włosów od jasnego blondu (brązowego) do jaśniejszych. Jeśli organizm wytwarza niewystarczającą ilość melaniny, włosy są jasne. Feomelanina dominuje nad eumelaniną, która może być nawet całkowicie nieobecna, co daje złocisto-żółty odcień. Jeśli pigment feomelaniny zostanie zniszczony podczas rozjaśniania włosów, struktura włosa zostanie zniszczona: włosy mogą się łamać, zarówno wzdłuż długości włosów, jak i od nasady, i rozdwajać.
❗ W rzadkiej chorobie genetycznej – albinizmie, człowiek ma duży niedobór lub całkowity brak melaniny nie tylko we włosach, rzęsach, brwiach i całym ciele, ale także w tęczówce oczu.
🚩 Ważne!
Zmiana koloru to zawsze chemiczne oddziaływanie na strukturę włosa. Aby zachować zdrowie, elastyczność i blask włosów, ważne jest, aby brać pod uwagę głębokość zmiany odcienia i wybierać metody jak najmniej inwazyjne.
👉 Przy rozjaśnianiu
- Aby uniknąć silnego zniszczenia kutykuli i kory (wewnętrznej warstwy włosa), nie zaleca się rozjaśniania o więcej niż 1–2 tony podczas jednej sesji.
- Gwałtowne rozjaśnianie (o 3 lub więcej tonów) jest szczególnie niebezpieczne dla cienkich, osłabionych i porowatych włosów.
- Lepiej działać stopniowo, z etapami odbudowy i stosowaniem produktów wzmacniających wiązania (np. systemy Plex).
👉 Przy farbowaniu na ciemne odcienie
- Farbowanie na 2–3 tony ciemniej niż naturalny lub obecny kolor jest zazwyczaj bezpieczniejsze dla włosów.
- W przeciwieństwie do rozjaśniania, przyciemnianie NIE niszczy pigmentu włosa, a jedynie dodaje kolor.
- Ale to ważne: ciemne pigmenty mogą przesuszać włosy, zwłaszcza przy częstym odświeżaniu koloru. Koniecznie używaj masek, balsamów, odżywek i produktów do pielęgnacji bez spłukiwania.
