Jak miedź wpływa na włosy: rola w pigmentacji, wzroście i powiązaniu z żelazem. Dane naukowe!

MIEDŹ – niezbędny mikroelement, niezwykle ważny dla różnych procesów w organizmie: wytwarzania energii, zdrowia tkanki łącznej, naczyń krwionośnych, wsparcia układu nerwowego i odpornościowego oraz aktywizacji genów. Miedź wspomaga rozwój mózgu.

✅ GŁÓWNE funkcje

✔️ Wsparcie metabolizmu. Miedź wchodzi w skład enzymów biorących udział w metabolizmie białek, tłuszczów i węglowodanów. Poprawia przemianę energii i ogólne funkcjonowanie organizmu.
✔️ Uczestniczy w tworzeniu hemoglobiny – białka, które transportuje tlen we krwi. Miedź wpływa na metabolizm żelaza, które jest niezbędne do tworzenia hemoglobiny, a bez odpowiedniej ilości miedzi organizm nie jest w stanie efektywnie wykorzystywać żelaza (miedź pomaga organizmowi wchłaniać żelazo z pożywienia i wspiera jego powstawanie bezpośrednio w jelitach).
✔️ Synteza kolagenu i elastyny, co jest bardzo ważne dla utrzymania zdrowej skóry, włosów, stawów i elastyczności naczyń krwionośnych.
✔️ Wsparcie układu kostnego. Miedź uczestniczy w tworzeniu tkanki kostnej, czyniąc kości mocnymi i zdrowymi.
✔️ Aktywność antyoksydacyjna. Miedź chroni komórki przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki, które mogą niszczyć kolagen i elastynę, prowadząc do przedwczesnego starzenia, pogorszenia kondycji włosów i skóry oraz rozwoju chorób przewlekłych.
✔️ Wsparcie układu odpornościowego. Miedź uczestniczy w tworzeniu komórek układu odpornościowego (leukocytów), które zwalczają infekcje i procesy zapalne.
✔️ Wsparcie układu nerwowego. Miedź chroni komórki nerwowe przed uszkodzeniami i pomaga wytwarzać neuroprzekaźniki – substancje przekazujące sygnały między komórkami nerwowymi, które regulują nastrój, sen, apetyt, pamięć i inne funkcje.
✔️ Wsparcie równowagi hormonalnej. Miedź jest niezbędna do syntezy niektórych hormonów, takich jak tyroksyna (hormon tarczycy) oraz katecholaminy (adrenalina, noradrenalina, dopamina). Pomaga utrzymywać prawidłowy poziom glukozy we krwi, uczestnicząc w metabolizmie insuliny.
✔️ Regulacja ciśnienia tętniczego. Miedź pomaga regulować poziom cholesterolu we krwi, co sprzyja utrzymaniu prawidłowego ciśnienia tętniczego.
✔️ Synteza melaniny. Miedź uczestniczy w syntezie melaniny – pigmentu, który nadaje skórze i włosom kolor oraz chroni je przed promieniowaniem UV. Melanina pochłania promienie UV, zapobiegając ich przenikaniu do głębszych warstw skóry i uszkadzaniu komórek.

✅ Objawy niedoboru

• Przewlekłe zmęczenie, osłabienie
• Problemy z pamięcią, koordynacją i równowagą
• Osłabienie układu odpornościowego (częste przeziębienia, infekcje i choroby)
• Problemy skórne, suchość, przedwczesne starzenie się, zmiany pigmentacyjne
• Choroby tkanki łącznej wpływające na więzadła i skórę (osteoporoza, choroba zwyrodnieniowa stawów, reumatoidalne zapalenie stawów i inne)
• Słabe i łamliwe kości
• Powolne gojenie się ran
• Niedobór żelaza, anemia
• Wypadanie, łamliwość, przedwczesne siwienie włosów
• Problemy z paznokciami, łamliwość
• Zaburzenia metabolizmu
• Wysoki poziom cholesterolu
• Zaburzenia cyklu miesiączkowego u kobiet.

❗ Ostry niedobór miedzi może prowadzić do rozwoju choroby niedokrwiennej serca.

✅ MIEDŹ i WŁOSY

✔️ Miedź uczestniczy w tworzeniu struktury włosów poprzez syntezę kolagenu i elastyny. Białko kolagen wspiera wzrost włosów, odżywia je i zapobiega łamliwości. Elastyna nadaje ścianom naczyń krwionośnych elastyczność, co jest istotne dla prawidłowego krążenia w całym organizmie, w tym w mieszkach włosowych.

✔️ Niedobór miedzi może prowadzić do niedoboru żelaza i anemii, ponieważ miedź wpływa na metabolizm żelaza, które jest niezbędne do tworzenia hemoglobiny.
🔔 Specjaliści w badaniach naukowych stwierdzili, że niski poziom ferrytyny — białka magazynującego żelazo w komórkach — jest częstą przyczyną rozlanego (telogenowego) wypadania włosów u kobiet przed menopauzą [1].

✔️ Miedź uczestniczy w syntezie melaniny — pigmentu, który nadaje kolor skórze i włosom. Niedobór miedzi może zakłócać ten proces i prowadzić do przedwczesnego siwienia włosów.🔔 Badanie naukowe przeprowadzono na 90 pacjentach: 60 osób z przedwczesnym siwieniem włosów (wiek <30 lat) i 30 zdrowych osób w tym samym wieku i płci jako grupa kontrolna [2].
U pacjentów z przedwczesnym siwieniem w porównaniu z grupą kontrolną zaobserwowano obniżony poziom żelaza, miedzi i wapnia w surowicy, co również korelowało z nasileniem siwienia.
Wniosek: przedwczesne siwienie może być wskaźnikiem niedostatecznego odżywienia włosów w niezbędne mikroelementy i minerały, a ich suplementacja może pomóc zahamować lub odwrócić proces siwienia.

👉 Miedź jest uwzględniona w schemacie terapii włosów od wewnątrz: Schemat 6 – Profilaktyka przedwczesnego siwienia włosów.

✅ Dzienne zapotrzebowanie

Dzienne zapotrzebowanie na miedź wynosi [3]:

• Dorośli – 900 µg.
• Kobiety w ciąży – 1000 µg.
• Kobiety karmiące – 1300 µg.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca, aby przeciętny dorosły spożywał około 2000 µg (2 mg) miedzi dziennie.
Górny bezpieczny limit dziennego spożycia miedzi wynosi 10 000 µg (10 mg). Toksyczność miedzi jest rzadka u osób zdrowych.

✅ Źródła pokarmowe

Wątroba wołowa
Ostrygi
Ziarna kakaowca, gorzka czekolada
Grzyby shiitake
Orzechy nerkowca
Nasiona sezamu i słonecznika
Rośliny strączkowe (fasola, soczewica, ciecierzyca)
Produkty pełnoziarniste (owies, proso)
Ziemniaki
Awokado

❗ Spożycie miedzi powinno być wystarczające, aby zapobiegać wypadaniu włosów!
Wysokie dawki cynku zmniejszają wchłanianie miedzi.

🚩 Ważne! Przyczyny niedoboru miedzi:

• Niewystarczające spożycie miedzi z pożywieniem, restrykcyjne diety.
• Zaburzenia wchłaniania (choroby układu pokarmowego, choroba Crohna, celiakia itp.).
• Zwiększone zapotrzebowanie na miedź (ciąża, laktacja).
• Stosowanie niektórych leków, które mogą wpływać na wchłanianie lub wydalanie miedzi.
• Zaburzenia genetyczne (choroba Menkesa i inne).

✅ Źródła

[1] Gangaiah N, Potlapati A, Gowda C, Thimmappa V. A case control study of relationship between body iron stores and non scarring diffuse hair loss in non menopausal women [Internet]. IP Indian J Clin Exp Dermatol. 2019 [cited 2025 Oct 28];5(1):80-84. Available from: https://doi.org/10.18231/2581-4729.2019.0017, https://ijced.org/archive/volume/5/issue/1/article/7573
[2] El-Sheikh AM, Elfar NN, Mourad HA, Hewedy ES. Relationship between Trace Elements and Premature Hair Graying. Int J Trichology. 2018 Nov-Dec;10(6):278-283. doi: 10.4103/ijt.ijt_8_18. PMID: 30783336; PMCID: PMC6369637, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6369637/
[3] U.S. National Institutes of Health, https://ods.od.nih.gov/factsheets/Copper-Consumer/