Kobalt a wzrost włosów: jego rola i nierozerwalny związek z witaminą B12
KOBALT — to ważny mikroelement, którego organizm potrzebuje w bardzo niewielkich ilościach. Mimo to jego niedobór może zaburzyć wiele kluczowych funkcji i procesów życiowych. Aktywność biologiczna kobaltu realizuje się poprzez jego udział w strukturze witaminy B₁₂, co ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego krwiotworzenia, funkcjonowania układu nerwowego oraz zdrowia mieszków włosowych.
✅ FUNKCJE
✔️ Składnik witaminy B12 (kobalaminy): niezbędny do krwiotworzenia, w szczególności do produkcji czerwonych krwinek, które przenoszą tlen do wszystkich komórek organizmu, w tym do mieszków włosowych.
✔️ Regulacja przemiany materii: poprzez udział w syntezie witaminy B12 kobalt pomaga utrzymywać prawidłowy metabolizm białek, tłuszczów i węglowodanów oraz proces przekształcania pożywienia w energię.
✔️ Wspomaganie układu odpornościowego: witamina B12 wspiera prawidłowe funkcjonowanie odporności, pomagając organizmowi bronić się przed infekcjami.
✔️ Wspieranie układu nerwowego: kobalt uczestniczy w tworzeniu osłonki mielinowej komórek nerwowych, zapewniając prawidłowe przewodzenie impulsów nerwowych i zdrowie układu nerwowego.
✔️ Udział w syntezie DNA i podziale komórek: ważny dla wzrostu i regeneracji tkanek, w tym mieszków włosowych.
✔️ Działanie przeciw anemii: zapobiega anemii, co poprawia dostarczanie tlenu do skóry głowy i włosów.
✔️ Udział w syntezie neuroprzekaźników: wspiera produkcję serotoniny i dopaminy, co wpływa na nastrój i pracę układu nerwowego; pośrednio wspiera zdrowie włosów poprzez redukcję wpływu stresu.
✔️ Wspomaganie detoksykacji organizmu: uczestniczy w procesach metabolicznych wątroby, pomagając usuwać toksyny, co korzystnie wpływa na stan skóry i włosów.
✅ Objawy niedoboru
- Osłabienie i zmęczenie.
- Bladość skóry.
- Zawroty i bóle głowy.
- Utrata apetytu.
- Przyspieszone bicie serca, duszność.
- Drętwienie i mrowienie kończyn.
- Problemy z tkanką kostną (łamliwość kości, bóle stawów).
- Zaburzenia pracy układu nerwowego (drażliwość, depresja, obniżona koncentracja).
- Osłabiona odporność, zwiększona podatność na infekcje.
- Obniżony poziom witaminy B12.
- Spowolniony wzrost włosów, ich przerzedzenie i łamliwość.
- Suchość skóry, pęknięcia na ustach i języku.
- Zaburzenia trawienia (np. biegunka lub zaparcia).
- Zaburzenia układu sercowo-naczyniowego związane z anemią.
✅ KOBALT a WŁOSY
Obecnie nie ma badań naukowych potwierdzających, że uzupełnianie kobaltu bezpośrednio leczy wypadanie włosów lub łysienie. Jednak jego pośrednia rola jest dobrze znana i związana z metabolizmem witaminy B12 (kobalaminy) oraz procesami krwiotworzenia [1]. Kobalt jest częścią cząsteczki witaminy B12, która jest potrzebna do:
- prawidłowego krwiotworzenia,
- dostarczania tlenu do tkanek,
- utrzymania prawidłowej przemiany komórkowej,
- pracy układu nerwowego.
Przy niedoborze kobaltu poziom witaminy B12 spada. Może to prowadzić do anemii megaloblastycznej, przy której pogarsza się dotlenienie tkanek — w tym mieszków włosowych. W przypadku niedokrwistości pogarsza się odżywienie cebulek włosowych, co może objawiać się wypadaniem, osłabieniem oraz spowolnieniem wzrostu włosów. Wniosek: wpływ kobaltu na włosy jest pośredni — poprzez witaminę B12 i ukrwienie mieszków włosowych.
🔔 Publikacja naukowa dostępna w PubMed Central podkreśla, że niedobór witaminy B2, biotyny (B7), kwasu foliowego (B9) oraz witaminy B12 jest związany z wypadaniem włosów [2].
✅ Dzienne zapotrzebowanie
Dokładne dzienne zapotrzebowanie na kobalt nie zostało ustalone, ponieważ jego biologiczna rola realizuje się głównie jako składnik witaminy B12.
Ważne! Kobalt nie jest stosowany jako samodzielny suplement, ponieważ w wolnej formie może odkładać się w organizmie i działać toksycznie [1]. Bezpieczną formą jest tylko kobalt związany w cząsteczce witaminy B12.
✅ Źródła kobaltu
Wątroba (wołowa, wieprzowa, drobiowa).
Ryby (łosoś, makrela, tuńczyk, sardynki).
Owoce morza (małże, ostrygi, krewetki, przegrzebki).
Wołowina, jagnięcina.
Kurczak, indyk.
Jaja.
Produkty mleczne i fermentowane (twaróg, ser, jogurt, kefir).
Fasola i inne rośliny strączkowe.
Pełnoziarniste kasze (gryczana, owsiana).
Orzechy (nerkowce, migdały i inne).
🚩 Niedobór kobaltu (wynikający z deficytu witaminy B₁₂) może występować u wegan i wegetarian, osób z chorobami przewodu pokarmowego, dawców krwi oraz sportowców przy intensywnym wysiłku fizycznym.
✅ Źródło
[1] Genchi G, Lauria G, Catalano A, Carocci A, Sinicropi MS. Prevalence of Cobalt in the Environment and Its Role in Biological Processes. Biology (Basel). 2023 Oct 16;12(10):1335. doi: 10.3390/biology12101335. PMID: 37887045; PMCID: PMC10604320, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10604320/
[2] Almohanna HM, Ahmed AA, Tsatalis JP, Tosti A. The Role of Vitamins and Minerals in Hair Loss: A Review. Dermatol Ther (Heidelb). 2019 Mar;9(1):51-70. doi: 10.1007/s13555-018-0278-6. Epub 2018 Dec 13. PMID: 30547302; PMCID: PMC6380979, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6380979/
