Naukowe spojrzenie na krzem: jego rola w stymulowaniu wzrostu włosów i utrzymaniu młodości skóry.

KRZEM jest ważnym pierwiastkiem, biorącym udział w syntezie kolagenu i elastyny – białek, które nadają wytrzymałość i elastyczność skórze, włosom, paznokciom, więzadłom, chrząstkom i naczyniom krwionośnym. Bardziej szczegółowo o jego funkcjach i objawach niedoboru – rozdział „Krzem”.

❗ Degradacja włókien kolagenowych prowadzi do starzenia się skóry, włosów i całego organizmu.

✅ Korzyści

Krzem jest związany z syntezą glikozoaminoglikanów – substancji, które wspierają zdrowie skóry, włosów, paznokci i stawów [1]. Utrzymują one wodę i sprawiają, że tkanki są sprężyste i wytrzymałe. Oznacza to, że krzem jest ważny dla mocnych i zdrowych włosów oraz skóry.
Wpływ na włosy: włosy o wysokiej zawartości krzemu zwykle wolniej wypadają i mają większy połysk.
Wpływ na skórę: krzem jest ważny dla optymalnej syntezy kolagenu oraz aktywacji enzymów hydroksylujących, które są istotne dla tworzenia sieci kolagenowej, zwiększenia wytrzymałości i elastyczności skóry.
Wpływ na paznokcie: paznokcie również podlegają wpływowi krzemu, ponieważ ten pierwiastek jest jednym z dominujących minerałów w ich składzie. Miękkość i łamliwość paznokci może wskazywać na systemowy niedobór krzemu. Poprawa jakości płytki paznokcia zwiększa ochronę przed infekcjami paznokci [1].

✅ PROCES STARZENIA SIĘ SKÓRY

Proces starzenia zachodzi według dwóch głównych mechanizmów: wewnętrznego i zewnętrznego [1].

Starzenie wewnętrzne jest nieuniknione i prowadzi do atrofii, zmniejszenia liczby fibroblastów oraz przerzedzenia naczyń krwionośnych. Szczególnie dotknięte są włókna kolagenowe, co jest spowodowane kumulacją nieodwracalnych zmian degeneracyjnych związanych ze starzeniem.
Starzenie zewnętrzne spowodowane jest uszkodzeniami wywołanymi promieniowaniem UV. Do innych czynników związanych z tym typem starzenia należą palenie papierosów, zanieczyszczenie środowiska i niewłaściwe odżywianie. Te uszkodzenia prowadzą do nasilonej degradacji kolagenu i elastyny, a także:

• do zmniejszenia ilości białek macierzy pozakomórkowej i zmniejszenia liczby fibroblastów,
• do spadku poziomu krzemu i kwasu hialuronowego w tkankach łącznych.

Kolagen i włókna przez niego tworzone odpowiadają za właściwości biomechaniczne skóry, pozwalając jej pełnić funkcję ochronną przed urazami zewnętrznymi. Są one najważniejszymi komponentami integralności strukturalnej tkanki łącznej i występują w dużych ilościach w skórze, kościach i stawach. Opisano spadek ilości kolagenu w skórze o około 1% rocznie po 21. roku życia, co prowadzi do zmniejszenia grubości i utraty elastyczności, co bezpośrednio wiąże się z pogłębieniem zmarszczek.

Zmiany zachodzące po menopauzie są jeszcze bardziej wyraźne:

• w ciągu pierwszych 5 lat następuje utrata około 30% kolagenu skóry, a coroczna utrata elastyny wynosi 0,55%.

Proces biosyntezy kolagenu po trzeciej lub czwartej dekadzie życia pozostaje na niskim poziomie, niewystarczającym, aby dojrzała skóra mogła odbudować lub zastąpić kolagen utracony w wyniku procesów degradacji związanych z wiekiem. Zmniejszenie ilości kolagenu zachodzące po menopauzie szczególnie koreluje ze spadkiem mineralnej gęstości kości związanym z wiekiem.

Analizując proces starzenia się skóry, można zauważyć, że degradacja włókien kolagenowych odgrywa w tym kontekście kluczową rolę. W związku z tym wykorzystanie mechanizmów wpływających na biosyntezę tego białka może stać się potencjalnym narzędziem poprawy kondycji skóry i zapobiegania jej starzeniu [1].

✅ BADANIA NAUKOWE

🔔 W badaniu naukowym z udziałem 48 ochotników z cienkimi włosami, podatnymi na wypadanie, badano wpływ cholinowo-stabilizowanego kwasu ortokrzemowego (ch-OSA) na włosy.
W grupie przyjmującej codziennie przez 9 miesięcy 10 mg ch-OSA zaobserwowano poprawę właściwości morfologicznych i mechanicznych włosów – stawały się grubsze, poprawiał się ich wygląd, podczas gdy w grupie placebo nie stwierdzono żadnych zmian [2].

🔔 W innym badaniu naukowym wzięło udział 50 kobiet w wieku 40–65 lat z wyraźnymi oznakami fotostarzenia skóry twarzy.
Suplementacja trwała 20 tygodni, codziennie przyjmowano 2 kapsułki zawierające 10 mg ch-OSA. Wykazano pozytywny wpływ ch-OSA na mikrostrukturę i anizotropię skóry. Szorstkość skóry zmniejszała się w grupie ch-OSA, co świadczy o poprawie izotropowości skóry. Ponadto przyjmowanie ch-OSA korzystnie wpływało na łamliwość włosów i paznokci, morfologię włosów oraz ich wytrzymałość na rozciąganie [3].

W ten sposób włosy o wyższej zawartości krzemu mają znacznie mniejszą skłonność do wypadania i lepszą teksturę.

✅ O suplementach krzemu

Istnieją różne formy suplementów krzemu, a najważniejszym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę przy wyborze najlepszego wariantu, jest bezpieczeństwo i biodostępność. Występują różnice w biodostępności krzemu, które wahają się od wartości poniżej 1% do wartości bliskich 50%, w zależności od formy chemicznej. Według opublikowanych badań, spośród różnych dostępnych form chemicznych kwas ortokrzemowy (OSA) wykazuje wyższą biodostępność, podczas gdy w przypadku innych form wchłanianie jest odwrotnie proporcjonalne do stopnia polimeryzacji, tzn. im prostsze są cząsteczki krzemu, tym lepiej organizm je przyswaja, a im bardziej złożone są związki, tym gorsze jest wchłanianie.

Wśród roślin skrzyp polny i bambus są LIDERAMI pod względem zawartości krzemu! Jak przygotować domową nalewkę ze skrzypu polnego lub stosować do płukania włosów po myciu – rozdział „Domowe nalewki” i „Płukanie ziołami”.

Pij HERBATĘ! Aby maksymalnie wydobyć kwas krzemowy ze skrzypu, herbatę najlepiej zaparzać co najmniej 10–15 minut pod przykryciem. Ciepło i para pomagają uwolnić substancje czynne.

✅ Źródło

[1] Use of silicon for skin and hair care: an approach of chemical forms available and efficacy, An. Bras. Dermatol. 91 (3) • May-Jun 2016, https://doi.org/10.1590/abd1806-4841.20163986
[2] Wickett, R.R., Kossmann, E., Barel, A., Demeester, N., Clarys, P., Vanden Berghe, D., & Calomme, M. (2007). Effect of oral intake of choline-stabilized orthosilicic acid on hair tensile strength and morphology in women with fine hair. Archives of Dermatological Research, 299(10), 499–505. https://doi.org/10.1007/s00403-007-0796-z.
[3] Barel A.o., Calomme M., Timchenko A., De Paepe K., Demeester N., Rogiers V., Clarys P., Vanden Berghe D. (2005). Effect of oral intake of choline-stabilized orthosilicic acid on skin, nails and hair in women with photodamaged skin. Archives of Dermatological Research, 297(4), 147–153. https://doi.org/10.1007/s00403-005-0584-6