Suszarka i włosy: naukowa analiza korzyści i szkód – znajdź optymalne rozwiązanie.
Suszenie włosów suszarką — to codzienny, wygodny element pielęgnacji. Jednak pozostaje pytanie: czy suszarka naprawdę szkodzi włosom, czy to tylko mit, którego nauka nie potwierdza? Wiele osób uważa, że gorące powietrze uszkadza strukturę włosa, prowadząc do suchości, łamliwości i rozdwajania końcówek. Jednak współczesne badania naukowe dają odpowiedź znacznie głębszą i mniej jednoznaczną.
💹 DANE NAUKOWE
Włos składa się z 3 warstw:
- Kutikula – zewnętrzna warstwa ochronna
- Kora (kortex) – warstwa środkowa (główna masa włosa)
- Rdzeń (medulla) – wewnętrzny kanał (często nieobecny w cienkich włosach).
🔔 Cel badania naukowego — ocena zmian ultrastruktury, morfologii, zawartości wilgoci i koloru włosów po wielokrotnym myciu szamponem i suszeniu suszarką przy różnych temperaturach, odległościach i czasie suszenia [1].
Metoda: badano próbki niepoddanych chemicznej obróbce włosów o długości 20 cm, podzielone na 5 grup:
- Grupa A (kontrolna): włosy bez obróbki, nie myte i nie suszone.
- Grupa B: mycie włosów szamponem i suszenie w temperaturze pokojowej 20℃.
- Grupa C: mycie i suszenie suszarką przez 60 s z odległości 15 cm (≈47°C).
- Grupa D: mycie i suszenie przez 30 s z odległości 10 cm (≈61°C).
- Grupa E: mycie i suszenie przez 15 s z odległości 5 cm (≈95°C).
Procedury mycia włosów szamponem i suszenia były powtarzane codziennie przez 30 dni, po czym za pomocą mikroskopu analizowano obecność uszkodzeń. Do mycia używano szamponu z laurylosiarczanem sodu (pH 6,0), rozcieńczonego w proporcji 1 do 10, a do suszenia zastosowano komercyjną suszarkę do włosów model UN-1324B (Unix Electronics, Korea). Każdą próbkę włosów przed suszeniem delikatnie osuszano ręcznikiem, aby usunąć krople wody – była to imitacja zwykłej, domowej pielęgnacji włosów.
WYNIKI
👉 Uszkodzenia powierzchni włosów
Poziom uszkodzeń wzrastał wraz z temperaturą:
- Włosy niepoddane obróbce oraz suszone naturalnie w 20℃: brak widocznego unoszenia ani pęknięć kutikuli.
- Suszenie w 47°C (15 cm): widoczne liczne podłużne pęknięcia kutikuli.
- Suszenie w 61°C (10 cm): bardziej wyraźne uniesienia i pęknięcia kutikuli.
- Suszenie w 95°C (5 cm): silne uszkodzenia — liczne pęknięcia, otwory i rozmycie granic kutikuli (rys. 1).
Rysunek 1 – Uszkodzenia powierzchni włosa wraz ze wzrostem temperatury: A – kontrola, E – mycie i suszenie suszarką przez 15 s z odległości 5 cm (95°C).
👉 Ocena kutikuli i kory włosa
- Zewnętrzna warstwa kutikuli była uszkodzona wyłącznie przy suszeniu w temperaturze 95°C (rys. 2).
- Kora włosa (kortex) nie uległa uszkodzeniu przy żadnej z temperatur.
Rysunek 2 – Uszkodzenie zewnętrznej warstwy kutikuli trzonu włosa podczas suszenia suszarką w temperaturze 95°C.
👉 Ocena kompleksu komórkowo-błonowego (KMC)
Ku zaskoczeniu badaczy, obrzęk – będący oznaką uszkodzenia KMC – zaobserwowano wyłącznie w grupie włosów suszonych w sposób naturalny. Jednocześnie kompleks komórkowo-błonowy był dobrze zachowany, bez oznak uszkodzeń, w grupie kontrolnej oraz we wszystkich pozostałych grupach poddanych suszeniu suszarką do włosów (rysunek 3).
Rysunek 3 – Obrzęk kompleksu komórkowo-błonowego w grupie włosów suszonych naturalnie: B – strzałki wskazują na obrzęk międzykomórkowych warstw lipidowych, A – kontrola.
❗ Badacze zasugerowali, że przyczyną uszkodzenia CMC podczas naturalnego suszenia jest długi kontakt włosów z wilgocią: aby całkowicie wyschły, potrzebne było ponad 2 godziny (przy 20℃), co może być bardziej szkodliwe niż działanie umiarkowanej temperatury suszarki. Trzon włosa pęcznieje w kontakcie z wodą, podobnie jak warstwa delta CMC.
👉 Analiza zawartości wilgoci
Nie można wyciągnąć jednoznacznego wniosku, ponieważ zawartość wilgoci we wszystkich grupach z użyciem suszarki oraz w grupie suszonej naturalnie była niższa niż w grupie kontrolnej, ale różnice między nimi były statystycznie nieistotne.
👉 Zmiana koloru
- Suszenie włosów w temperaturze pokojowej oraz przy użyciu suszarki 95°C prawdopodobnie zmieniło kolor włosów, szczególnie w kierunku rozjaśnienia, już po 10 zabiegach.
- We wszystkich grupach poddanych działaniu badanych czynników włosy stały się jaśniejsze od stanu wyjściowego po 30 cyklach: mycie/suszenie.
- Przyczyną rozjaśnienia włosów najprawdopodobniej nie jest utrata melaniny, lecz uszkodzenie ich struktury.
💹 KLUCZOWE WNIOSKI
✔️ Suszenie włosów bez suszarki zapewniło dobrą ochronę powierzchni włosa, podczas gdy włosy suszone suszarką wykazały silniejsze uszkodzenia powierzchni.
✔️ Uszkodzenia włosów nasilały się wraz ze wzrostem temperatury suszarki.
✔️ Wysoka temperatura suszarki (95°C, z odległości 5 cm) — główny czynnik uszkadzający kutikulę i zewnętrzną strukturę włosa. Codzienne, bliskie nagrzewanie niszczy warstwę ochronną.
✔️ Suszenie suszarką z odległości 15 cm i w temperaturze ≈47°C powoduje mniej szkód niż gorętsze i bliższe tryby, ale wciąż więcej niż naturalne suszenie — analiza na podstawie uszkodzeń powierzchni.
✔️ Nie zaobserwowano uszkodzeń warstwy korowej (kory włosa) w żadnej z grup, co pozwala przypuszczać, że zewnętrzna powierzchnia włosa pełni funkcję bariery chroniącej przed uszkodzeniem.
✔️ Długotrwała wilgotność włosów podczas naturalnego suszenia (ponad 2 godziny przy 20℃) może uszkadzać kompleks błonowo-komórkowy (CMC), co wpływa na długoterminową wytrzymałość i ochronę włosa. Wniosek: trzon włosa pęcznieje przy dłuższym kontakcie z wodą.
✔️ Zawartość wilgoci we włosach zmniejszyła się we wszystkich grupach poddanych działaniu w porównaniu z grupą kontrolną, niepoddawaną działaniu suszarki.
✔️ Suszenie w temperaturze pokojowej (ponad 2 godziny przy 20℃) oraz suszarką w 95°C spowodowało wcześniejsze rozjaśnienie włosów już po 10 zabiegach, prawdopodobnie wskutek uszkodzenia struktury włosa [1].
💹 REKOMENDACJE do pielęgnacji domowej
1. Aby zminimalizować uszkodzenia, susz włosy suszarką z odległości co najmniej 15 cm i w temperaturze nie wyższej niż 47°C, stale przesuwając strumień powietrza wzdłuż pasm.
2. Unikaj agresywnych temperatur i superszybkiego suszenia — to najgroźniejsza metoda dla kutikuli (często stosowana w salonach).
3. Przy naturalnym suszeniu NIE pozostawiaj włosów mokrych dłużej niż 2 godziny — długi kontakt z wodą szkodzi warstwom lipidowym (trzon włosa pęcznieje).
4. Po umyciu nie trzymaj włosów długo w ręczniku. Wystarczy 5–10 minut.
5. Jeśli włosy schną bardzo wolno, po 1,5 godziny od umycia dosusz je suszarką w trybie: 15 cm, 47°C.
6. Łącz naturalne suszenie z suszarką. Na przykład: po zdjęciu ręcznika podsusz włosy suszarką 15 cm/47°C, a dalej pozwól im wyschnąć naturalnie.
7. Nie przesuszaj włosów!
8. Używaj specjalnych szczotek szkieletowych do suszenia — ich przewiewna konstrukcja skraca czas suszenia i zmniejsza przegrzewanie, a tym samym zmniejsza uszkodzenia.
Więcej szczegółów:
Jak prawidłowo myć włosy — sekcja „Myjemy prawidłowo”
Jak prawidłowo suszyć włosy — sekcja „Suszymy prawidłowo”
Jak prawidłowo czesać — sekcja „Czeszemy prawidłowo”
Jak prawidłowo stylizować (prostownica, lokówka) — sekcja „Stylizujemy prawidłowo”.
❗ A zatem nawet naturalnego suszenia trzeba się nauczyć!
Eksperci podkreślają potrzebę dalszych badań nad związkiem między czasem kontaktu włosów z wodą lub wilgocią a ich uszkodzeniami.
✅ Źródła
[1] Lee Y, Kim YD, Hyun HJ, Pi LQ, Jin X, Lee WS. Hair shaft damage from heat and drying time of hair dryer. Ann Dermatol. 2011 Nov;23(4):455-62. doi: 10.5021/ad.2011.23.4.455. Epub 2011 Nov 3. PMID: 22148012; PMCID: PMC3229938, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3229938/
