Choroby nadnerczy a wypadanie włosów: przyczyny, objawy, leczenie
Dysfunkcja nadnerczy to zaburzenie endokrynologiczne prowadzące do nadmiaru lub niedoboru hormonów wytwarzanych przez nadnercza, co powoduje różne powikłania i choroby, w tym łysienie. Występuje u kobiet, mężczyzn i dzieci.
❗ Problemem zajmuje się lekarz endokrynolog.
Nadnercza to parzyste gruczoły dokrewne, które wytwarzają hormony wpływające na pracę narządów, metabolizm oraz reakcje na stres. Nadnercza są położone w górnej części nerek i są ściśle związane z funkcją samych nerek. Są one bardzo ważne dla utrzymania homeostazy – zdolności organizmu do utrzymywania stałości środowiska wewnętrznego.
✅ FUNKCJE nadnerczy
- Regulacja poziomu cukru we krwi
- Utrzymywanie ciśnienia krwi
- Regulacja gospodarki wodno-elektrolitowej (równowagi wodno-solnej)
- Reakcja na stres
- Rozwój cech płciowych.
✅ HORMONY wydzielane przez nadnercza:
- Kortyzol
- Aldosteron
- Estrogen
- Progesteron
- Testosteron
- Adrenalina
- Noradrenalina i inne.
Przy dysfunkcji nadnerczy dochodzi do zaburzenia równowagi wielu hormonów, ale przede wszystkim kortyzolu. Pojawiają się problemy nie tylko z włosami, ale i z funkcjonowaniem całego organizmu!
❗ Kortyzol i aldosteron są bardzo ważne w regulacji metabolizmu i rozmieszczenia składników odżywczych w organizmie. Przy zaburzeniu równowagi kortyzolu w jedną lub drugą stronę poprzez złożone mechanizmy zostaje zaburzony naturalny cykl wzrostu włosów, które przechodzą w fazę spoczynku (telogen) i wypadają.
Kortyzol – to hormon glikokortykosteroidowy, który pomaga organizmowi radzić sobie ze stresem, reguluje poziom cukru we krwi, bierze udział w metabolizmie białek, tłuszczów i węglowodanów, a także wpływa na masę ciała, ciśnienie tętnicze i stan emocjonalny.
Aldosteron – hormon mineralokortykosteroidowy, który reguluje bilans wodno-solny w organizmie, stężenie sodu, potasu, magnezu i chlorków.
✅ RODZAJE dysfunkcji
Przyczyny dysfunkcji nadnerczy mogą być wrodzone lub nabyte. Poniżej kilka stanów, które mogą prowadzić do łysienia.
✔️ Zespół Cushinga (hiperkortyzolizm)
Choroba charakteryzuje się nadmierną produkcją hormonu kortyzolu przez korę nadnerczy i jego długotrwałym wpływem na organizm, co hamuje mieszki włosowe, prowadząc do przerzedzenia i wypadania włosów. W zespole Cushinga zaburzony jest metabolizm białek, tłuszczów i węglowodanów, co może skutkować cukrzycą i otyłością. Stan może być związany z guzem nadnerczy, zaburzeniem pracy przysadki mózgowej lub długotrwałym stosowaniem leków kortykosteroidowych.
🔸 Objawy: nadwaga, otyłość, szczególnie w okolicy brzucha, twarzy i szyi, rozstępy na brzuchu, podwyższony poziom cukru we krwi, wysokie ciśnienie krwi, zwiększone owłosienie u kobiet, wysypki skórne, osłabienie mięśni, wypadanie włosów na głowie.
✔️ Choroba Addisona (hipokortyzolizm)
Przy tej chorobie nadnercza wytwarzają zbyt małą ilość hormonów, szczególnie kortyzolu lub aldosteronu. Stan ten może mieć autoimmunologiczny mechanizm i być dziedziczny. Także może być związany z nowotworami, urazami, gruźlicą, długotrwałym przyjmowaniem niektórych leków kortykosteroidowych (lub ich odstawieniem) i innymi czynnikami. Choroba Addisona rozwija się w ciągu kilku miesięcy lub lat, ale może pojawić się nagle i być stanem zagrażającym życiu (przełom addisonowski). Chorobie mogą towarzyszyć inne stany autoimmunologiczne: zapalenie tarczycy (choroba Hashimoto), łysienie plackowate, bielactwo, cukrzyca typu 1, łuszczyca.
🔸 Objawy: osłabienie mięśni, zmęczenie, depresja, zawroty głowy, niski poziom cukru we krwi, utrata wagi, nudności, biegunka, niskie ciśnienie krwi, odwodnienie organizmu, apetyt na sól, nadmierne pragnienie, hiperpigmentacja skóry (szczególnie pod wpływem promieni UV), nieregularne lub brak miesiączki.
✔️ Wrodzona hiperplazja kory nadnerczy (WHKN)
WHKN to grupa chorób dziedzicznych, w których w komórkach nadnerczy z powodu mutacji genów brak jest lub nieprawidłowo funkcjonuje jeden, lub kilka enzymów odpowiedzialnych za syntezę różnych hormonów. Najczęściej przy WHKN zmniejsza się synteza kortyzolu, co prowadzi do wytwarzania dużej ilości androgenów (hiperandrogenizm). W wyniku tego zaburzony jest cykl wzrostu włosów, co prowadzi do ich wypadania. Może rozwinąć się łysienie androgenowe (AGA). WHKN występuje w różnych postaciach i odmianach, ale z podobnymi objawami.
🔸 Objawy: zmęczenie, słaba reakcja na stres, niskie ciśnienie krwi, które może być związane z omdleniami, odwodnienie, problemy skórne (trądzik), zaburzenia cyklu miesiączkowego, nadmierny wzrost włosów na ciele u kobiet (hirsutyzm), wypadanie włosów na głowie.
✅ DIAGNOSTYKA
Aby postawić diagnozę dysfunkcji nadnerczy, koniecznie należy udać się do endokrynologa!
Stosowane są następujące metody diagnostyczne:
- Badanie krwi na hormony
- Morfologia i badania biochemiczne krwi
- Dobowa analiza moczu
- Badanie śliny na kortyzol
- Testy genetyczne (w celu wykrycia mutacji)
- USG, MRI, CT nadnerczy
- Rentgen okolicy siodła tureckiego i inne.
✅ LECZENIE
We wczesnych stadiach możliwe jest leczenie zachowawcze, natomiast w późniejszych może być potrzebna interwencja chirurgiczna.
- Leczenie farmakologiczne: terapia hormonalna zastępcza, antydepresanty, środki moczopędne, beta-blokery, środki przeciwbakteryjne, kompleksy witaminowo-mineralne i inne
- Leczenie chirurgiczne (jeżeli konieczne usunięcie guza)
- Zmiana stylu życia: prawidłowe odżywianie, regularna aktywność fizyczna, rezygnacja z używek
- Redukcja i kontrola poziomu stresu
- Psychoterapia (w razie potrzeby).
Choroby nadnerczy często wymagają terapii i kontroli do końca życia: regularne wizyty u lekarza i badania laboratoryjne.
🚩 Ważne!
Przewlekły stres wyczerpuje nadnercza i może prowadzić do „zmęczenia adrenalinowego”, kiedy nadnercza stają się niezdolne do wytwarzania wystarczającej ilości hormonów potrzebnych do utrzymania prawidłowego stanu organizmu.
Koniecznie zapoznaj się, jak kontrolować poziom stresu!
-2.jpg)
