Fototerapia (terapia światłem) skóry głowy przy wypadaniu włosów: pełny przegląd i dane naukowe
Fototerapia (terapia światłem) – to metoda leczenia, w której wykorzystuje się energię świetlną do stymulacji wzrostu włosów i poprawy kondycji skóry głowy.
Terapia LED – to odmiana fototerapii, w której stosuje się emitery LED (diodowe) do ukierunkowanego oddziaływania na skórę głowy i mieszki włosowe. Odpowiednia dla mężczyzn i kobiet. Zabieg jest bezpieczny i bezbolesny, jednak ma pewne przeciwwskazania. Wykonywany jest zarówno w ośrodkach medycznych, jak i w domu.
W odróżnieniu od terapii laserowej używa się światła niekoherentnego o różnych długościach fal (czerwone, niebieskie, zielone, żółte) z mniejszą głębokością penetracji skóry. Jednak różne urządzenia LED również wykazują bardzo dobre wyniki naukowe w walce z łysieniem.
✅ Wskazania do stosowania
✔️ Łysienie rozproszone (telogenowe)
✔️ Łysienie androgenowe (AGA)
✔️ Łysienie plackowate (w fazie remisji)
✔️ Łysienie trakcyjne
✔️ Łysienie w okresie menopauzy
✔️ Odrost włosów po Covid-19
✔️ Sezonowe wypadanie włosów wiosną i jesienią
✔️ Przerzedzenie i zmniejszenie gęstości włosów
✔️ Spowolniony wzrost włosów
✔️ Łojotokowe zapalenie skóry, łuszczyca, egzema
✔️ Profilaktyka łysienia przy złych predyspozycjach genetycznych
✅ Zasada działania
Światło o określonej długości fali w fototerapii przenika do skóry głowy i oddziałuje na mieszki włosowe. Różne kolory dają różne efekty, można je łączyć dla maksymalnych korzyści:
❤️ Czerwone światło: stymuluje krążenie krwi i aktywizuje wzrost włosów. Pobudza produkcję kolagenu w skórze. Stosowane w leczeniu różnych chorób skóry, takich jak egzema i łuszczyca: zmniejsza stan zapalny i wspomaga gojenie ran.
💙 Niebieskie światło: działa przeciwzapalnie i antybakteryjnie, pomagając zwalczać infekcje skóry głowy i łupież. Reguluje pracę gruczołów łojowych.
💛 Żółte światło: stymuluje krążenie krwi, poprawiając odżywienie mieszków włosowych i wzmacniając korzenie włosów. W połączeniu z czerwonym światłem skuteczniej stymuluje wzrost włosów, a w połączeniu z niebieskim – zmniejsza stan zapalny i aktywność bakteryjną.
💚 Zielone światło: wspomaga normalizację pracy gruczołów łojowych, zmniejsza przetłuszczanie się skóry głowy, podrażnienia i stany zapalne, przyspiesza gojenie skóry. Często stosowane w kombinacji z innymi spektrami.
✅ DANE NAUKOWE
🔔 W badaniach naukowych z 2024 roku [1] porównywano skuteczność i bezpieczeństwo czerwonej i zielonej LED-terapii przy leczeniu łysienia androgenowego (AGA) z użyciem hełmu LED.
Metody: uczestnicy – 17 pacjentów (47,1% mężczyzn, 52,9% kobiet; średni wiek 46,5 lat). Na głowę zakładano hełm LED, który emitował czerwone i zielone diody na odpowiednie połowy czoła, zapewniając gęstość energii 40 J/cm².
Czas trwania 1 zabiegu – 20 min (2 razy w tygodniu)
Czas trwania kuracji: 6 miesięcy.
Ocena: zdjęcia kliniczne, oceny ekspertów w skali 7-punktowej, satysfakcja pacjentów, wskaźniki dermatoskopowe (gęstość włosów, średnica włosa, proporcje włosów meszkowych i terminalnych).
Wyniki:
- Znaczące poprawy zaobserwowano u większości pacjentów po 6 miesiącach stosowania terapii świetlnej LED
- Obie terapie (czerwona i zielona) skutecznie stymulowały wzrost włosów, zwiększając ich gęstość i grubość
- Terapia czerwonymi diodami prowadziła do statystycznie istotnego zmniejszenia gęstości włosów meszkowych i większego zwiększenia średnicy włosów w porównaniu z terapią zielonymi diodami
- Obie terapie są bezpiecznymi i skutecznymi alternatywami leczenia AGA, poszerzając spektrum dostępnych opcji terapeutycznych.
Rysunek - Skuteczność stosowania terapii świetlnej LED u mężczyzn i kobiet z łysieniem androgenowym (AGA).
🔔 W badaniach naukowych z 2021 roku [2] oceniano skuteczność i bezpieczeństwo stosowania niebieskiego światła LED (długość fali 417 nm) w stymulacji wzrostu włosów u pacjentów z łysieniem androgenowym (AGA).
Metody: w badaniu wzięło udział 20 pacjentów z łysieniem androgenowym. Stosowano urządzenia LED emitujące niebieskie światło (417 ± 10 nm, dawka 120 J/cm², moc 60 mW/cm² ± 20%), 2 razy w tygodniu przez 10 tygodni.
Skuteczność oceniano na podstawie zdjęć klinicznych oraz dermatoskopii, mierząc gęstość włosów i grubość włosa.
Wyniki:
- 90% pacjentów wykazało zwiększenie gęstości włosów i grubości włosa po zakończeniu kursu
- 80% pacjentów miało poprawę potwierdzoną fotograficznie
- Nie stwierdzono poważnych skutków ubocznych
- U 2 pacjentów zaobserwowano przyciemnienie włosów, prawdopodobnie w wyniku stymulacji melaniny przez niebieskie światło.
Wnioski: niebieska LED-terapia (417 nm) okazała się obiecującą i bezpieczną metodą leczenia AGA, wykazującą poprawę gęstości i jakości włosów u większości pacjentów.
🔔 W innych badaniach naukowych oceniano zastosowanie czerwonych diod LED jako metody leczenia postcovidowego łysienia telogenowego (rozlane) po przebytym Covid-19, w tym u pacjentów z łysieniem androgenowym (AGA). W retrospektywnym badaniu 140 pacjentów podzielono na 4 grupy w zależności od stosowania LED-terapii i typu łysienia.
Po 12 tygodniach u pacjentów z łysieniem telogenowym i AGA, którzy otrzymywali LED-terapię, wypadanie włosów ustępowało częściej, a test pociągania włosów był ujemny, w przeciwieństwie do grup bez terapii. Zaobserwowano również wzrost liczby grubych włosów oraz włosów w zgrupowaniach mieszkowych u wszystkich pacjentów stosujących LED-terapię. Badanie potwierdza bezpieczeństwo i skuteczność terapii LED jako wspomagającej metodę przyspieszonego odrostu włosów po COVID-19 [3].
✅ Kurs zabiegów
2–3 razy w tygodniu przez 6 miesięcy
Czas trwania jednego zabiegu: 20 minut
Częstotliwość zabiegów podtrzymujących ustalana jest z lekarzem i zależy od stanu skóry głowy i włosów.
👉 Zaleca się stosowanie:
- SCHEMATU 4 – Kompleksowe leczenie wypadania włosów u kobiet i mężczyzn z użyciem fototerapii (LED).
✅ Pielęgnacja po zabiegu
Unikać ekspozycji na promienie słoneczne, agresywnych środków i wysokich temperatur skóry głowy.
✅ Cechy zabiegu
W niektórych przypadkach lekarz może zdecydować o zastosowaniu na skórę głowy specjalnych substancji fotosensybilizujących w formie sprayu lub żelu. Na przykład przy niektórych rodzajach łuszczycy lub egzemy substancje te mogą być stosowane w celu wzmocnienia efektu fototerapii, zwiększając wrażliwość skóry na światło i stymulując produkcję melaniny.
❌ Przeciwwskazania
- ciąża i okres karmienia piersią
- choroby nowotworowe
- ostre choroby zakaźne
- choroby skóry w fazie ostrego zaostrzenia
- nadwrażliwość na światło
- obecność rozrusznika serca lub innych implantowanych urządzeń.
🚩 Ważne!
Przed rozpoczęciem fototerapii należy skonsultować się z trychologiem lub dermatologiem w celu oceny stanu włosów i skóry głowy oraz ustalenia schematu i kursu leczenia. Fototerapia często przeprowadzana jest w połączeniu z innymi metodami leczenia.
Jeżeli nie zostaną wyeliminowane wewnętrzne zaburzenia i choroby organizmu, efekt fototerapii może być krótkotrwały lub w ogóle nie wystąpić.
✅ Źródła
[1] Tantiyavarong J, Charoensuksira S, Meephansan J, Hanvivattanakul S, Rayanasukha Y, Boonkoom T, Tantisantisom K. Red and Green LED Light Therapy: A Comparative Study in Androgenetic Alopecia. Photodermatol Photoimmunol Photomed. 2024 Nov;40(6):e13004. doi: 10.1111/phpp.13004. PMID: 39368074, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39368074/
[2] Lodi G, Sannino M, Cannarozzo G, Giudice A, Del Duca E, Tamburi F, Bennardo L, Nisticò SP. Blue light-emitting diodes in hair regrowth: the first prospective study. Lasers Med Sci. 2021 Oct;36(8):1719-1723. doi: 10.1007/s10103-021-03327-9. Epub 2021 Jun 8. PMID: 34101089. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34101089/
[3] Gerkowicz A, Bartosińska J, Krakowski P, Karpiński R, Krasowska D, Raczkiewicz D, Kwasny M, Krasowska D. Red LED light therapy for telogen effluvium in the course of long COVID in patients with and without androgenetic alopecia. Ann Agric Environ Med. 2024 Jun 27;31(2):239-247. doi: 10.26444/aaem/177238. Epub 2024 Jan 8. PMID: 38940108. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38940108/.
